czynności
notarialne... |
Zgodnie z ustawą z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie.
(tekst jednolity: Dz. U. 2008 r. Nr 189 poz. 1158 z późn. zm.)
– notariusz jest powołany do dokonywania czynności,
którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną.
Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z
prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
Notariusz przy dokonywaniu czynności notarialnych używa
pieczęci z wizerunkiem godła państwowego Rzeczpospolitej
Polskiej. Pieczęć ta jest przystawiana na wszystkich
dokumentach sporządzanych przez notariusza.
Czynności notarialnych notariusz dokonuje w języku polskim. Na
żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności
w języku obcym, wykorzystując własną znajomość języka obcego
wykazaną w sposób określony dla tłumaczy przysięgłych lub
korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.
Notariusz dokonuje następujących czynności:
|
1. |
sporządza akty notarialne (obejmujące m.in. umowy
sprzedaży, darowizny, zamiany nieruchomości, oświadczenia,
testamenty, umowy działu spadku i dotyczące spadków, umowy
zniesienia współwłasności, umowy majątkowe małżeńskie, umowy
spółek prawa handlowego, statuty spółek, pełnomocnictwa); |
2. |
sporządza akty poświadczenia dziedziczenia
(akt poświadczenia
dziedziczenia zgodnie z art. 95j Prawa o notariacie
ma skutki prawomocnego sądowego postanowienia o stwierdzeniu
nabycia spadku); |
3. |
sporządza poświadczenia
(poświadczenia za zgodność z
oryginałem dokumentów, poświadczenia własnoręczności podpisu,
wzory podpisów, poświadczenia daty pewnej); |
4. |
doręcza oświadczenia; |
5. |
spisuje protokoły
(m.in. protokoły zgromadzeń wspólników spółek z ograniczoną
odpowiedzialnością, walnych zgromadzeń spółek akcyjnych,
walnych zebrań spółdzielni, zebrań wspólnot mieszkaniowych); |
6. |
sporządza protesty weksli i czeków; |
7. |
przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery
wartościowe; |
8. |
sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów
(wypisy, odpisy i wyciągi mają moc prawną oryginałów
dokumentów); |
9. |
sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i
innych dokumentów; |
10. |
sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów. |
Akty notarialne i dokumenty powinny być sporządzone przez
notariusza w sposób zrozumiały i przejrzysty. Przy dokonywaniu
czynności notarialnych notariusz jest obowiązany czuwać nad
należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron
oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować
skutki prawne. Notariusz jest obowiązany udzielać stronom
niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanej czynności
notarialnej.
Przy dokonywaniu czynności notarialnej notariusz jest
obowiązany stwierdzić tożsamość osób biorących udział w czynności.
Notariusz może sprostować protokołem niedokładności, błędy
pisarskie, rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. |
|
Akt notarialny |
Akt notarialny (np. umowa sprzedaży, protokół, oświadczanie,
pełnomocnictwo) jest sporządzany w języku polskim przez
notariusza i zawiera: datę i miejsce zawarcia, dane
notariusza, dane stron aktu, oświadczenie woli stron, opis
stanu prawnego, stwierdzenie, że akt został odczytany,
przyjęty i podpisany, podpisy biorących udział w akcie oraz
podpis notariusza. Akt notarialny stanowi szczególną formę
czynności prawnej. Jest to zgodnie z uregulowaniami zawartymi
w części ogólnej Kodeksu cywilnego najwyżej kwalifikowana
forma czynności prawnej.
Oryginał aktu notarialnego jest przechowywany w siedzibie
kancelarii notarialnej – nie może być wydawany poza siedzibę
kancelarii. Po upływie 10 lat oryginały aktów notarialnych są
przekazywane do archiwum właściwego terytorialnie ze względu
na położenie kancelarii Sądu Rejonowego.
Stronom czynności notarialnej oraz innym uprawnionym osobom
bądź instytucjom wydawane są wypisy aktów notarialnych.
Forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności jest
obligatoryjna m. in. dla:
|
--- |
wszelkich umów dotyczących przeniesienia własności
nieruchomości, |
--- |
umów zawiązujących spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością,
spółkę komandytową, spółkę partnerską, statutów spółek
akcyjnych i komandytowo-akcyjnych oraz zmian w ww. umowach i
statutach spółek, |
--- |
pełnomocnictw do zawarcia umowy dotyczącej przeniesienia
własności nieruchomości, |
--- |
umów
majątkowych małżeńskich, |
--- |
umów
zniesienia współwłasności nieruchomości oraz działu spadku w
skład, którego wchodzi nieruchomość, |
--- |
protokół zebrania wspólnoty mieszkaniowej, na którym dokonana
zostaje zmiana sposobu zarządu nieruchomością wspólną. |
Ponadto strony czynności prawnej mogą zażądać dokonania danej
czynności w formie aktu notarialnego nawet wówczas gdy
przepisy prawa nie przewidują takiego obowiązku lub gdy forma
aktu notarialnego jest jedną z alternatywnych form
– dotyczy to w szczególności: testamentów notarialnych czy
oświadczeń o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku.
|
|
Akt poświadczenia dziedziczenia |
Instytucja aktu poświadczenia dziedziczenia
sporządzanego przez notariusza została wprowadzona ustawą z
dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy — Prawo o notariacie
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 181, poz. 1287), która
weszła w życie z dniem 2 października 2008 r. Od momentu
wejścia w życie ww. ustawy dopuszczalne są dwie alternatywne
drogi dla uzyskania dokumentu potwierdzającego następstwo
prawne po zmarłej osobie przez spadkobierców ustawowych czy
testamentowych – sądowa (postanowienie o stwierdzeniu nabycia
spadku wydawane przez sąd po przeprowadzeniu rozprawy) oraz
notarialna (akt poświadczenia dziedziczenia sporządzany przez
notariusza przy udziale spadkobierców).
Akt poświadczenia dziedziczenia jest sporządzany przez
notariusza po uprzednim sporządzeniu protokołu
dziedziczenia, w którym notariusz dokumentuje niezbędne
oświadczenia spadkobierców (spadkobiercy), w tym gdy od
otwarcia spadku nie upłynęło 6 miesięcy, także oświadczenia
dotyczące przyjęcia, bądź odrzucenia spadku. Następnie, po
sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia jest on
niezwłocznie rejestrowany przez notariusza w prowadzonym przez
Krajową Radę Notarialną rejestrze aktów poświadczenia
dziedziczenia. Odbywa się to drogą elektroniczną, dzięki
czemu czas trwania oczekiwania na rejestrację jest znikomy
(kilka sekund).
Zgodnie z art. 95j Prawa o notariacie akt poświadczenia
dziedziczenia zarejestrowany w rejestrze aktów poświadczenia
dziedziczenia ma skutki prawomocnego sądowego postanowienia o
stwierdzeniu nabycia spadku.
Należy mieć tutaj na uwadze, iż instytucja aktu poświadczenia
dziedziczenia umożliwia bardzo wygodne i szybkie załatwienie
formalności spadkowych, bez konieczności składania stosownego
wniosku do sądu i kilkumiesięcznego oczekiwania na wyznaczenie
przez sąd terminu rozprawy. U notariusza wszelkie formalności
spadkowe można załatwić praktycznie w ciągu jednego dnia.
|
|
Wypisy aktów notarialnych i aktów poświadczenia dziedziczenia |
Jak już wyżej wskazano oryginał aktu notarialnego lub aktu
poświadczenia dziedziczenia pozostaje w kancelarii, natomiast
strony oraz inne osoby uprawnione otrzymują wypisy aktu
notarialnego, które mają moc prawną oryginału. Wypis jest
identycznym powtórzeniem oryginału. Wypis podpisuje
notariusz i opatruje pieczęcią oraz parafuje na złączach.
|
|